انعطاف پذيري ، خصيصه روزنامه الكترونيك
![]()
![]()
![]()
![]()
همانگونه كه پيش از اين گفته شد در نقد حركت فعلي مطبوعات ايراني كه به قول معروف صاحب دات كام (.com) هستند همين بس كه روزنامه الكترونيك و يا به تعبيري روزنامه اينترنتي آنها آيينه تمام نماي نسخه چاپي روزنامه آنها و با لتبع درگير محدوديتهاي آن مي باشد. البته معدودي از روزنامه ها (همشهري، ايران، قدس و از سال گذشته جام جم، آسياي اقتصادي و...) آگاهانه يا نا آگاهانه به يكي از خصايص محيط اينترنت كه انعطاف پذيري (Flexibility) است تن داده و براي راحتي مخاطبان به جاي آنكه تصويري از صفحات نسخه چاپي را با همان قالب (به صورت PDF)بر روي پايگاه خبري خود در شبكه جهاني اينترنت قرار دهند رنج توليد صفحات به صورت فرامتن (HTML) را بر خود هموار كرده اند.
بدين ترتيب مخاطبان مي توانند به تفكيك از عكسها يا مطالب استفاده كرده، در زماني كوتاهتر به محتواي روزنامه دست يابند و اين امكان نيز وجود دارد در ميان مطالب عرضه شده به جستجوي موضوعات مورد نظرشان بپردازند (البته در صورت فراهم بودن امكانات جستجو) هر چند كه شناخت درست روزنامه ايران از مخاطبانش سبب شد كه از ابتدا روزنامه خود را هم به شكل صفحات HTML و هم به صورت PDF عرضه كند. عادت ديرينه مردم در ارتباط با رسانه هاي مكتوب اين رويكرد روزنامه ايران را توجيه مي كند، بدين معني كه تغيير عادتي به عمر چند قرن كه همانا خواندن نوشته ها بر روي كاغذ است كار ساده اي نيست اگر چه كه رسانه جديد مطالب را به شيوه اي جذاب تر عرضه كند. هنوز بسياري از مردم ترجيح مي دهند اخبار و اطلاعات مورد نظرشان را بر روي كاغذ بخوانند لذا پس از يافتن مطلب مورد نظرشان بر روي شبكه جهاني -اينترنت- از آن پرينت مي گيرند تا بعداُ با فراغ بال آن را مطالعه كنند. با اين وصف وجود يك نسخه از روزنامه به صورت فشرده كه در كمترين فضا بيشترين مطالب (اگر چه كهنه) را در اختيار مخاطب قرار مي دهد اهميت ويژه اي مي يابد چرا كه به مخاطب اين امكان را مي دهد در صورت تمايل با صرف كمترين هزينه (به لحاظ تعداد كاغذي كه صرف پرينت گرفتن از مطلب مي شود) به نتيجه مطلوب خود كه خواندن اطلاعات و اخبار است دست يابد. البته توليد صفحات خبري به صورت PDF كه اغلب خالي از خبرها روزآمد است بهترين و تنها راه پاسخگويي به اين خواسته برخاسته از عادت برخي از مخاطبان نيست. بسياري از پايگاههاي خبري اينترنتي براي همراهي با مخاطبانشان در اين زمينه بي آنكه مانعي بر سر راه روز آمد كردن محتواي سايتشان بوجود آيد در كنار هر آيتم خبري پيوندي با نام print friendly را در نظر مي گيرند كه كليك بر روي آن مخاطب را به صفحه اي هدايت مي كند كه در آن خبر مورد نظرش در فضايي محدود (بدور از حاشيه و فضاهاي خالي) به گونه اي آماده شده كه بتواند آن را بر روي كمترين تعداد برگه كاغذ پرينت بگيرد.
كوتاه سخن آنكه اغلب مردم براي استفاده از اطلاعات هميشه در پي ساده ترين راه دسترسي به آنها هستند و در اين ميان مطالب مكتوب اگر چه ارزانترين انتخاب نيست ولي همچنان مؤثرترين راه دستيابي به يك گروه خاص از مخاطبان است.
ادامه دارد.................

تمام اشكال رسانه هاي ارتباطي و نيز مؤسسات خبري و رسانه اي، ناگزير از سازگاري و رشد براي ادامه حيات در محيط در حال تغيير اينترنت هستند چرا كه در غير اين صورت تنها راه ديگري كه پيش روي آنها باقي مي ماند، نابودي است. اين يك استراتژي براي ادامه حيات است.
اساسا رسانه هاي جديد تنها به دليل برتري فن آوري ارتباطي آنها انتخاب نمي شوند. نمونه هاي گوناگوني از فن آوري هاي رسانه اي راه اندازي شده در دو دهه گذشته وجود دارد كه تنها به دليل آنكه فرصت يا نياز ي براي آنها وجود نداشته، شكست خورده اند. يكي از نمونه هاي بارز اين گونه فن آوري ها كه چند سالي بيشتر از راه يافتن آن به ايران نمي گذرد «ويدئو تكست» يا «تله تكست» مي باشد كه آن را با نام فارسي «پيام نما» مي شناسيم. روزنامه هاي اروپايي و آمريكايي در دهه ۸۰ ميلادي با صرف هزينه هاي فراوان اين سيستم را تجربه كردند اما با آنكه فن آوري روزنامه نگاري الكترونيك و امكان انتقال متن از طريق امواج و پخش تلويزيوني در آن موقعيت زماني وجود داشت، براي انتخاب اين روش انگيزه كافي وجود نداشت. ولي رشد فزاينده انتشار اخبار در اينترنت نشان دهنده آن است كه عوامل فرصت و نياز براي روزنامه نگاري الكترونيك در دوران حاضر وجود دارد و اينكه مثلاُ تنها در آمريكاي شمالي (كانادا و ايالات متحده) بيشتر از
روزنامه اينترنتي به طور بالقوه از جهات بسياري بر روزنامه هاي سنتي برتري دارد.روزنامه اينترنتي به لحاظ فضا محدوديتي ندارد و حفره اخبار آن مي تواند عملا به حفره سياه(سياه چاله) اطلاعات تبديل شود كه هر ميزان اطلاعات در حوزه نفوذ آن قرار گيرد به درون خود مي كشد لذا تنوع و عمق اطلاعات در روزنامه اينترنتي بيشتر است.به ديگر سخن در رسانه هاي چاپي فضاي خبرها محدود و گران قيمت است اما در روزنامه الكترونيك فضا عملا نامحدود است و به مدد فن آوري پايگاه اطلاعاتي ، دسترسي به حجم عظيمي از اطلاعات به سادگي فراهم است.
محيط تعاملي اينترنت اين امكان را فراهم مي سازد كه يك خبر را با جلوه هاي شنيداري و ديداري مختلف به گونه اي جذاب پيش روي مخاطب گذاشت و از طرفي سازمانهاي خبري را قادر مي سازد بلافاصله از ديدگاه مخاطبانشان آگاه شده، نظرات آنها را در جهت گيري خبري خود لحاظ كنند. اساسا روزنامه الكترونيك در بستر ارتباطي اينترنت ديگر يك رسانه نيست بلكه بنا به ماهيت اينترنت، روزنامه الكترونيك به يك چند رسانه اي (Multimedia) تبديل مي شود كه براي رسيدن به اهداف خود همه مديومها يا واسطهاي ارتباطي را به خدمت مي گيرد.



