وقتي كه ماجراي خواب «سردبير» بيخ پيدا مي كند!
ديروز و امروز هجوم كم سابقه بازديدكنندگاني كه از طريق موتورهاي جستجو گذرشان به اين جا افتاده بود نظرم را به خود جلب كرد. پس از بررسي دريافتم ريشه اين ازدحام را بايد در ماجراي گردن زده شدن يك شهروند آمريكايي در عربستان جستجو كرد. در يادداشت وقتي كه سردبير خوابش ببرد! اشاراتي به ماجراي سر بريدن يك آمريكايي (البته از منظر رسانه اي) كرده بودم و حالا جستجوگراني كه با كلمات كليدي فارسي و انگليسي در پي ديدن عكسها يا فيلم ماجراي Paul Johnson هستند ، از اينجا سر در مي آورند و البته چيزي هم نصيبشان نمي شود! ناگفته نماند كه چندين نامه الكترونيك هم چاشني اين شلوغي شد كه در آنها از من سراغ نشاني عكسها و فيلم اين ماجرا گرفته شده بود. جهت اطلاع اين دوستان كه البته اغلبشان با وجود ناآشنايي با زبان عربي و فارسي با جستجوي كلمات كليدي مرتبط با اين ماجرا بويژه در زير مجموعه عربي جستجوگر google انتظار داشتند به يك سايت اسلامي كه بنا بر اعلام منابع مختلف خبري تصاوير اين ماجرا را منتشر كرده است ، راه يابند ، عرض مي كنم فيلم اين ماجرا در ساعات اوليه انتشار خبر آن در اينجا و اينجا در دسترس بود اما اندكي بعد مسوولان اين سرور به دلايلي كه هم اكنون در اين دو نشاني در دسترس است ، آن را حذف كردند. در اين دو روزه علاوه بر ديدن چند عكس و نيز فيلم ماجرا ، مطالبي بسياري ديدم كه فهرست پاره اي از آنها(با چشم پوشي از آنچه كه رسانه هاي خبري منتشر كرده و مي كنند)در ادامه از نظر مي گذرد. با توجه به رويكردهاي خاص اين وبلاگ و نيز حساسيتي كه در مورد ماجراي مورد بحث وجود دارد بيش از اين مايل به بحث در مورد آن نيستم:
Paul Johnson Beheading Video Surfaces on Internet
U.S. Hostage Paul Johnson Beheaded; Beheading Photographs Surface on Al Qaeda Website
Suspect in Paul Johnson Beheading Killed in Riyadh
The Beheading of Paul Johnson Demands a Response
Yahoo Group Known as al Qaeda Mouthpiece Hosts Paul Johnson Beheading Pictures
American Hostage Paul Johnson Beheaded
It's Not What You Think
Swift Justice
Al Qaeda Beheads American Paul Johnson
AN EYE FOR AN EYE
American hostage Paul Johnson beheaded
Nick Berg Beheading Video
Another Beheading
Johnson beheading pictures
Paul Johnson Beheading Video (zipped RealMedia file 5.40MB)
Al Qaeda Hostage Video (WMV 4.21MB)
Johnson Video (WMV 744KB)
And a lot more ...حالا كه بحث به اينجا
كشيد بد نيست نكته ديگري هم روشن شود. يادداشت وقتي كه سردبير خوابش ببرد! را بنا به ماهيت حساسيت برانگيز نمونه هايي كه در ضمن آن مورد توجه قرار گرفته بود ناگزير كوتاه كردم و با گذاشتن «...» از شرح و بسط آن چشم پوشيدم خاصه آنكه اغلب مخاطبان يادداشتهايم در اينجا اهالي خطه ارتباطات و روزنامه نگاري هستند و براي اهل نظر هم اشارتي كافي است با اين وجود چند اي - ميل دريافت كردم كه ارسال كنندگان آنها توضيح بيشتري طلب كرده بودند و يكي از دوستان هم به نوعي موارد مطروحه را زير سوال برده بود ... در مطلب مورد بحث همانطور كه احتمالا بسياري از همولايتي هاي ارتباطاتي نيز به آن واقف هستند به نوعي چيدمان مطالب در نسخه الكترونيك يك رسانه(نيويورك تايمز) و نسخه كاغذي رسانه اي ديگر(بيرمنگام نيوز) مورد توجه قرار گرفته بود و اينكه رسانه هاي الكترونيك و سنتي هر چه قدر هم كه به لحاظ حرفه اي صاحب اقتدار بوده . درست عمل كنند ، ممكن است در اثر شتابزدگي(كه بويژه در رسانه هاي الكترونيك بواسطه اهميت سرعت خبررساني بنوعي غيرقابل اجتناب است) و يا غفلت بهترين عكسها و خبرها را به گونه اي در كنار هم قرار دهند كه مفهوم متفاوتي را القا كنند و جنجال آفرين شوند ... چنانكه در نيويورك تايمز(اگرچه براي دقايقي كوتاه) تصويري كه با توجه به شرايط روز از جنبه هاي مختلف واجد ارزشهاي خبري بسياري بود بواسطه همجواري با تيتر مطلبي ديگر ، حداقل حساسيت مخاطبان آن را برانگيخت و يا در بيرمنگام نيوز كه عكسي زيبا و به لحاظ محتوايي متفاوت ، در كنار خبري مهم و حساس ، مفهوم سومي را به ذهن خواننده متبادر مي كرد كه به طريقي فعاليتهاي جاري نظامي آمريكا را زير سوال مي برد.
پس رسانه چه سنتي باشد و چه مدرن بايد علاوه بر لحاظ كردن ارزشهاي سنتي اتاق خبر (صحت ، حقيقت يابي ، بهره گيري از منابع معتبر و مستقل) در امر گزينش خبرها و عكسها ، در مورد نتايج همجواري تصاوير و خبرهاي مختلف نيز وسواس به خرج دهد.
در مجالي ديگر به مقوله Media gaffe يا همان اشتباهات رسانه اي بيشتر خواهم پرداخت.